Logo
  • Logo
    • Ylym
      • Ylmy-barlag işleri
      • Aspirantura
      • Ylmy-amaly maslahatlar
      • Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygy
        • “Magtymguly, sözüm gysga şerhi köp...” (Magtymguly barada makalalar)
        • “Magtymguly, dile dessan getirdim...” (Magtymguly barada saýtlardan jemlenen maglumatlar)
        • Magtymguly Pyragynyň goşgularynyň wideoteswiri
        • Magtymguly Pyragynyň goşgularynyň audio ýazgylar toplumy
        • Magtymguly Pyragy dünýä metbugatynda
        • Magtymguly Pyragynyň daşary ýurt dillerindäki neşirleri
        • Magtymgulynyň goşgularynyň düşündirişli sözlügi
        • "Magtymgulynyň dünýäde öwrenilişi"
      • Ylmy makalalar, tezisler we ýygyndylar
      • Ýaş alymlar geňeşi
        • Prezentasiýa bäsleşigi geçirildi
    • Halkara hyzmatdaşlygy
      • Geçirilen duşuşyklar
      • Saparlar
      • Ilçileriň leksiýalary
      • Halkara günler
      • "Parahatçylyk medeniýeti" atly ÝUNESKO kluby
        • YLMY-AMALY MASLAHAT GEÇIRILDI
    • Fakultetler
      • HALKARA GATNAŞYKLARY FAKULTETI
      • HALKARA HUKUGY FAKULTETI
      • HALKARA YKDYSADY GATNAŞYKLARY FAKULTETI
      • HALKARA ŽURNALISTIKASY FAKULTETI
    • Biz barada
      • Administrasiýa
      • Kafedralar
        • Halkara gatnaşyklary we diplomatiýa kafedrasy
        • Halkara hukugy we deňeşdirme hukuk öwreniş kafedrasy
        • Halkara ykdysady gatnaşyklary kafedrasy
        • Žurnalistikanyň nazaryýeti we amalyýeti kafedrasy
        • Jemgyýeti öwreniş ylymlary kafedrasy
        • Dünýä dilleri kafedrasy
      • Görkezijiler
        • Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň 2024-nji ýyl boýunça görkezijileri I
        • Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň 2024-nji ýyl boýunça görkezijileri II
      • Туркменистан создал условия для подготовки нового поколения дипломатов
      • Biz barada
    • Okuw
      • Hünärler
      • Dalaşgärlere
    • Merkezler
      • Strategik barlaglar boýunça ylmy merkezi
        • Термезский диалог: «Взаимосвязанность – это не просто термин, а жизненно важный смысл»
      • Ýaş diplomatlaryň mekdebi
      • Sanly ulgamlar we kommunikasiýa bölümi
      • Durnukly ösüş maksatlary boýunça ylmy merkezi
      • Parahatçylygyň ýaş çaparlary
      • Türkmenistanyň diplomatiýasynyň möhüm ugurlary boýunça okuw merkezi
        • Ulag diplomatiýasy
        • Energetika diplomatiýasy
        • Suw diplomatiýasy
        • Öňüni alyş diplomatiýasy
        • Ykdysady diplomatiýasy
      • Diplomatik protokol boýunça okuw merkezi
    • Ilçiler
    • Media
    Esasy / Halkara günler / 20-nji maý — Bütindünýä balary güni
    20-nji maý — Bütindünýä balary güni surady
    20/05/2025

    196

    20-nji maý — Bütindünýä balary güni

    Her ýyl 20-nji maýda Bütindünýä balary güni bellenilýär. Aryçylyk tejribesi azyndan 4500 ýyl dowam edýär.

    Bütindünýä balary güni 2017-nji dekabrynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň kabul eden Karary esasynda döredildi. Baýramyň geçiriljek güni, Sloweniýadan görnükli aryçylaryň biri - häzirki aryçylygyň düýbüni tutujy Antone Ýanşeniň doglan gününe gabat gelýär. Balaryçylyk irki wagtlardan bäri hem belli bolup, ol halk lukmançylygynda köp ulanylypdyr. Häzirki zaman balaryçylyk ylmyny esaslandyryjy germaniýaly Antone Ýanşe hasaplanyp, onuň bu baradaky gollanmasy 1771-nji ýylda çap edilipdir. Albert Eýnşteýn: “Adam üç minut kislorodsyz, üç gün suwsyz we dört ýyl arysyz ýaşap biler” diýen meşhur sözler bilen tanalýar. Dünýäde 21 müňe golaý ary görnüşi bar. Güller bilen baglanyşykly ekosistemalarda iň köp tozanlaýjy topar bolmak bilen, gül ösümlikleriniň tozanlanmagynda möhüm orun tutýar. Arylar birek-birege garaşsyz ýaşap bilerler we dürli sosial gurluşlarda bar bolup bilerler.

    Howanyň hapalanmagy, arylaryň nektar üçin ot iýmegini kynlaşdyrýar, sebäbi süýji ysy yzarlamagy kynlaşdyrýar. Arylar üçin amatly ýaşaýyş ýeriniň ýoklugy, tozanlaşmagyň derejesiniň düýpgöter peselmegine sebäp bolup biler, bu bolsa öz gezeginde adamyň iýmitlenmegine howp salýar. Arylar diňe ekin hasylyna täsir etmän, ösümliklerdäki ýokumly maddalaryň mukdaryny köpeltmäge hem kömek edýär. Arylary tygşytlamak üçin hatda dürli ösümlikleri gorap saklamak we tomus ekinlere bal öndürýän gül ekmek, arylara uly zyýan ýetirip biljek pestisidleri ulanmakdan ýüz öwürmek, ýerli ýaşaýjylardan bal we beýleki ary önümlerini satyn almak, ýumurtgalarynyň goralmagyny we ösmegini höweslendirmek ýaly möhümdir. Arylar baradaky kitabyň awtory Fridrih Heinbuçyň belleýşi ýaly, aryçylar bilen daýhanlaryň arasynda gepleşikler bolup biler, şonuň üçin arylar üçin has amatly ýaşaýyş şertlerini döredip, ekerançylyk ýerleriniň bir bölegini soň ekmek üçin terk ederler.

    Bu günüň halkara derejesinde bellenilmegi janly tebigatda arylaryň ösümlikleri tozanlandyrmakdaky ornuny, hasyllylygy ýokarlandyrmakdaky wezipesini we netijede azyk howpsuzlygyny üpjün etmekdäki ähmiýetini dünýä jemgyýetçiligine aýdyň düşündirýär.


    Selbi BATYROWA,

    Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň

    Halkara gatnaşyklary institutynyň

    Halkara žurnalistikasy fakultetiniň I ýyl talyby.

    Soňky täzelikler

    23-NJI APREL –BÜTINDÜNÝÄ KITAP WE AWTORLYK HUKUGY  GÜNI surady

    23/04/2025

    23-NJI APREL –BÜTINDÜNÝÄ KITAP WE AWTORLYK HUKUGY GÜNI
    Всемирный день творчества и инновационной деятельности: Источник вдохновения и прогресса surady

    12/04/2025

    Всемирный день творчества и инновационной деятельности: Источник вдохновения и прогресса
    12-nji aprel – Kosmonawtika güni surady

    12/04/2025

    12-nji aprel – Kosmonawtika güni
    Peýdaly Salgylar
    Beýleki ýokary okuw mekdepleri
    Habarlaşmak üçin

    744000, Türkmenistan Aşgabat, Galkynyş 25

    iirmfatm@iirmfa.edu.tm, iirmfatm@sanly.tm

    +99312266155

    +99312266183

    © 2025 Haklary doly goralandyr: TDIMHGI