TÜRKMENISTAN — AZERBAÝJAN: DOSTLUKLY GATNAŞYKLAR PUGTALANÝAR
Türkmen diplomatiýasynyň häzirki zaman ösüşi ýurdumyzyň halkara hyzmatdaşlygynyň köpugurly kuwwatyny has doly derejede durmuşa geçirmäge, taryhyň dowamynda kemala gelen dostluk we doganlyk däplerine esaslanýan döwletara gatnaşyklary häzirki döwrüň ýagdaýlaryna laýyk gelýän hil taýdan täze sepgitlere çykarmaga gönükdirilendir. Aýdylanlardan ugur almak bilen, Türkmenistanyň Azerbaýjan Respublikasy bilen özara hyzmatdaşlygy babatda öňden gelýän we üstünlikli dowam edýän, döredijilikli we ynanyşmak häsiýetine eýe bolan, özara bähbitli we birek-birege hormat goýmak esasynda yzygiderli ösdürilýän ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy bellemek zerurdyr.
Türkmenistan bilen Azerbaýjan Respublikasynyň halklaryny umumy taryhy hem-de köpasyrlyk doganlyk gatnaşyklary birleşdirýär. Türkmenistan bilen Azerbaýjan Respublikasynyň arasyndaky diplomatik gatnaşyklar 1992-nji ýylyň 9-njy iýunynda ýola goýuldy. Gatnaşyklaryň geçen taryhy döwrüniň içinde ýurtlarymyzyň arasynda döwletara gatnaşyklaryň syýasy, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ugurlary boýunça hyzmatdaşlykda oňyn tejribe gazanyldy. 2008-nji ýylyň 19-20-nji maýynda Gahryman Arkadagymyz Azerbaýjan Respublikasyna ilkinji saparyny amala aşyryldy. Bu sapar iki dostlukly döwleti birleşdirýän gatnaşyklaryň dürli ugurlar boýunça ösdürilmegine gönükdirilen ylalaşyklaryň baglaşylmagyna itergi berdi.
Azerbaýjan Respublikasynyň döwlet ýolbaşçysy 2008-nji ýylyň 28-29-njy noýabrynda ýurdumyza iş saparyny amala aşyrdy. Iki döwletiň ýolbaşçylarynyň gepleşikleriniň barşynda energetika, ulag, ykdysadyýet we bilim ulgamlarynda hyzmatdaşlyk etmek babatynda möhüm ylalaşyklar gazanyldy. Bu bolsa döwletleriň umumy ösüş ugrunda doly möçberli hyzmatdaşlygyň ýola goýulmagyna we mundan beýläk-de ösdürilmegine özara ygrarlydygyny görkezdi. Gahryman Arkadagymyzyň 2010-njy ýylyň 18-nji noýabrynda hem-de 2015-nji ýylyň iýun aýynda Azerbaýjan Respublikasyna amala aşyran iş saparlary hem örän netijeli boldy. 2010-njy ýylda Azerbaýjan Respublikasynyň paýtagty Bakuda geçen Hazarýaka döwletleriniň 3-nji sammitiniň işine gatnaşmak bilen hormatly Prezidentimiz Hazar deňziniň suw, biologik çeşmeleriniň goralmagy we netijeli ulanmagy, Hazar deňzinde adatdan daşary ýagdaýlaryň öňüni almak we duýdurmak boýunça hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen döredijilikli başlangyçlaryny öňe sürdi. 2015-nji ýylda Milli Liderimiz Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidentiniň çakylygy boýunça Birinji Ýewropa oýunlarynyň açylyş dabarasyna hormatly myhman hökmünde gatnaşmak maksady bilen amala aşyran sapary ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň medeni-ynsanperwer ugrunyň ösdürilmegine ýardam berdi. Ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň depginli ösdürilmegine Gahryman Arkadagymyzyň 2017-nji ýylyň 8-9-njy awgustynda Azerbaýjan Respublikasyna amala aşyran sapary möhüm ähmiýete eýe boldy. Ikitaraplaýyn we giňişleýin çäkde geçen gepleşikleriň barşynda döwletara gatnaşyklaryň möhüm ugurlary boýunça resminamalar baglaşyldy. Munuň özi bolsa däp bolan dostluga esaslanýan ikitaraplaýyn döwletara gatnaşyklaryň hukuk binýadynyň ösýändigini aýdyňlygy bilen görkezýär. Saparyň barşynda ikitaraplaýyn medeni-ynsanperwer gatnaşyklaryň ösdürilmegine aýratyn ähmiýet bermek bilen, medeniýet, ylym, maglumat, syýahatçylyk we sport ulgamlarynda gatnaşyklaryň geriminiň giňemegi döwletleriň dostluga ýugrulan gatnaşyklarynyň täze derejä çykýanlygyndan habar berýär.
Şu ýylyň 28-nji noýabrynda Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-azerbaýjan toparynyň ýedinji mejlisi geçirildi. Toparyň türkmen tarapynyň agzalarynyň çykyşlarynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän durmuş-ykdysady ösüşe gönükdirilen giň gerimli maksatnamalaryň düýp mazmuny, dünýäniň ykdysady ulgamyna işjeň goşulyşýan Türkmenistanyň häzirki döwürde gazanýan üstünlikleri beýan edildi. Mälim bolşy, ýaly milli ykdysadyýetimizi diwersifikasiýalaşdyrmak we sanlylaşdyrmak boýunça amala aşyrylýan düýpli özgertmeler iki döwletiň özara hyzmatdaşlygyny giňeltmek üçin uly mümkinçilikleri açýar. Biziň halklarymyzy dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklary, taryhyň, medeni-ruhy gymmatlyklaryň umumylygy baglanyşdyrýar.
Dostlukly ýurtlaryň arasyndaky gatnaşyklaryň mundan beýläk hem berkejekdigine berk ynanýarys. Goý, Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ýurdumyzyň halkara abraýyny beýgeltmekde alyp barýan umumadamzat ähmiýetli, asyrlara mynasyp işleri rowaç bolsun, janlary sag, ömürleri uzak bolsun!
Amanmyrat MYRADOW,
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň
Halkara gatnaşyklary institutynyň
Halkara ykdysady gatnaşyklary kafedrasynyň öwreniji mugallymy.