«EKSPO — 2025»: Türkmenistanyň milli pawilýony dünýäniň üns merkezinde
Dünýe malyna deňelen düýeler, türkmeniň uçar ganaty — ahalteke bedewleri, taryhyň jümmüşinden biziň günlerimize gelip ýeten ajaýyp miras — türkmen halysy. Halkymyzyň ruhy dünýäsini aýdyň görkezýän şeýle milli gymmatlyklarymyz Günüň dogýan ýurdy — Ýaponiýanyň iri şäherleriniň biri bolan Osakada geçirilýän «EKSPO — 2025» Bütindünýä sergisindäki hemişelik Bitarap Watanymyzyň pawilýonynyň arhitekturasynda öz beýanyny tapýar. Maglumatlara görä, bu sergide Türkmenistanyň milli pawilýony iň köp barylýan meýdançalaryň öň hataryna girdi. Bu bolsa ýurdumyzyň taryhynyň, medeniýetiniň, dürli pudaklarda gazanan üstünlikleriniň, ýeten belent sepgitleriniň daşary ýurtly raýatlarda uly gyzyklanma döredýändigine şaýatlyk edýär.
«EKSPO — 2025» Bütindünýä sergisi döwletleriň medeniýetde, tehnologiýada, ykdysadyýetde we başga-da birnäçe ugurlarda gazanan üstünliklerini tanatmakda, globallaşýan dünýäde parahat geljegiň hatyrasyna özara pikir hem-de tejribe alyşmakda özboluşly meýdançadyr.
Taryha ser salsak, bu sergi ilkinji gezek XIX asyrda Londonda guralypdyr. Şol döwürden bäri şeýle sergileriň ençemesi dürli şygarlaryň astynda geçirilip, olar dünýä ýurtlarynyň arasynda dostlukly gatnaşyklaryň berkidilmeginde, söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ilerledilmeginde, adamzadyň abadan durmuşynyň hatyrasyna bilelikde hereket edilmeginde uly orny eýeleýär. Halkara sergiler býurosy tarapyndan guralýan bu çäre dürli pikir-garaýyşlaryň, medeniýetleriň we dünýäniň röwşen geljeginiň hatyrasyna alnyp barylýan taslamalaryň ençemesiniň görkezilýän meýdançasy bolup durýar. Ýeri gelende bellesek, ozal Türkmenistan 2010-njy ýylda Şanhaýda, 2012-nji ýylda Ýosuda, 2015-nji ýylda Milanda, 2016-njy ýylda Astanada, 2021-nji ýylda Dubaýda geçirilen «EKSPO» sergilerine gatnaşdy.
Ýaponiýanyň Osaka şäherinde 13-nji aprel — 13-nji oktýabr aralygynda «Ýaşaýşymyz üçin geljegiň jemgyýetini döredýäris» diýen şygar bilen geçirilýän «EKSPO — 2025» Bütindünýä sergisi ýurdumyz üçin örän şowly başlandy. Has takygy, 14-nji aprelde serginiň çäklerinde oňa gatnaşyjy döwletleriň arasynda ilkinji bolup Türkmenistanyň Milli güni bellenilip geçildi. Bu dabaraly çärelere hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gatnaşdy.
Sergä dünýäniň 160 ýurdunyň, şeýle-de iri halkara guramalaryň 30-a golaýynyň wekilleri gatnaşýarlar. Serginiň bölümleriniň mowzuklary «Durmuşy halas etmek», «Durmuş mümkinçiliklerini giňeltmek», «Durmuşy birleşdirmek» diýlip atlandyrylýar. «Durmuş mümkinçiliklerini giňeltmek» bölüminde ýerleşýän Türkmenistanyň milli pawilýony daş keşbiniň özboluşlylygy, millilige ýugrulanlygy bilen bu ýere gelýän myhmanlary özüne çekýär. Ýeri gelende bellesek, binanyň gurluşygynda ekologiýa taýdan arassa önümler ulanylandyr. Bu bolsa ýurdumyz tarapyndan tebigaty we daşky gurşawy goramakda alnyp barylýan işleriň aýdyň subutnamasydyr. Bina 3 gatdan ybarat bolup, her gatda ýurdumyzyň dürli pudaklarda gazanýan üstünlikleri şöhlelendirilýär. Has takygy, pawilýonyň birinji gatynda döwrebap innowasion tehnologiýalaryň, giň ekranlaryň kömegi bilen parahatçylygyň mekany — Türkmenistana wirtual syýahat etmek mümkinçiligi döredilendir. Şeýle-de bu gatda ekologik taýdan arassa, sebitde deňi-taýy bolmadyk, döwrüň keramaty — Arkadag şäheri barada tanyşdyryş wideofilmi sergä gatnaşyjylarda aýratyn ýakymly täsir galdyrýar. Watanymyzyň energetika, senagat, saglygy goraýyş, bilim, medeniýet, sport ugurlarynda gazananlary pawilýonyň ikinji gatynda ýerleşdirildi. Onuň merkezi böleginde ylmy hem-de halk lukmançylygynda giňden peýdalanylýan Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri tanyşdyrylýar.
Medeniýet — halklary birleşdirýän köpri. Şonuň bilen baglylykda, binanyň üçünji gatynyň tutuşlygyna türkmen medeniýetine we sungatyna bagyşlanmagy örän möhümdir. Bu gatda nepis türkmen halylary we haly önümleri, milli saz gurallary, ahalteke bedewlerine degişli esbaplar, gadymy keşdeçilik sungatynyň önümleri, muzeý gymmatlyklary, milli şaý-seplerimiz, heýkeltaraşlyk, küýzegärçilik işleri, Nusaý galasyndan tapylan birnäçe gymmatlyklar görkezilýär. Sergä gelýän syýahatçylara türkmen halkynyň asylly myhmansöýerlik däplerine laýyklykda, milli tagamlar hem-de gök çaý hödürlenilýär.
Awstraliýaly zenan Oliwiýa Raýanyň: «Türkmenistanyň pawilýony meniň üçin hakyky açyş boldy. Sähel salymda tutuş ýurduňyza aýlanyp çykan ýaly boldum. Milli gymmatlyklar, nepis halylar, ajaýyp lybaslar... — bularyň hemmesi gaýtalanmajak baýramçylyk ruhuny döredip, täsin bir film gören ýaly bolýarsyň» diýen sözlerinden hem görnüşi ýaly, bu ýere gelýän syýahatçylar güneşli ýurdumyz Türkmenistana gaýybana syýahat edýärler.
Umuman, Osaka şäherinde geçirilýän «EKSPO — 2025» Bütindünýä sergisi hemişelik Bitarap Watanymyzyň ykdysady kuwwatyny, tehnologiýalar äleminde ýeten sepgitlerini, medeniýetini, sungatyny dünýä jemgyýetçiligine tanatmakda, dürli ugurlarda daşary döwletler bilen alnyp barylýan netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda ajaýyp mümkinçilikleriň meýdançasyna öwrüldi.
Yhlas HALLYÝEW,
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň
Halkara gatnaşyklary institutynyň talyby,
«Esger».
Çeşme: «Esger» gazeti, 21.08.2025ý. //